Hiếm có một làng nghề truyền thống nào ở Việt Nam lại có lịch sử ra đời sớm như làng trống Đọi Tam, xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Hơn 1000 năm ra đời và phát triển, cùng biết bao thăng trầm của lịch sử dân tộc, làng trống Đọi Tam đã không ngừng được bạn bè xa gần biết đến và luôn khẳng định được thương hiệu làm trống của mình.
Cận Tết, làng trống Đọi Tam ở xã Đọi Sơn (Duy Tiên, Hà Nam) tất bật làm những chiếc trống đủ loại để phục vụ các lễ hội xuân trên khắp đất nước.
Dưới chân núi Đọi, xã Đọi Sơn, Duy Tiên, Hà Nam có 3 làng Đọi nhưng chỉ làng Đọi Tam có nghề làm trống. Tương truyền có 2 anh em tên Nguyễn Tiến Năng và Nguyễn Tiến Đạt đã làm ra những chiếc trống chào đón vua
Lê Hoàn đến khai khẩn mảnh đất Đọi Sơn khai sinh ra nền nông nghiệp lúa nước vào năm 986. Nghe tiếng trống mừng rền vang như sấm dậy, vua Lê Hoàn lấy tên Trống sấm đặt tên cho những chiếc trống này. Trống sấm Đọi Tam có từ thủa đó.
Không lâu nữa, trống Đọi Tam( Duy Tiên - Hà Nam) lại có dịp ngân vang khai Hội ngàn năm Thăng Long - Hà Nội. Tiếng trống từ xa xưa mỗi lần gióng lên như giục giã lòng người góp công góp của cho việc hộ đê hay hội quân đánh giặc. Âm sắc riêng của trống Đọi đã ăn sâu vào tâm thức người Việt qua văn hoá đình, chùa, lễ hội bao đời, vậy mà nay làng trống cũng đến độ thăng trầm...
Làng Đọi Tam thuộc xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên là một làng nghề trống có lịch sử cả ngàn năm, với tổ nghề là các ông Nguyễn Đức Năng và Nguyễn Đức Bản. Nơi đây hiện có 14 cơ sở sản xuất khung trống, 13 cơ sở sản xuất da trâu, trên 10 cơ sở làm trống hoàn chỉnh với chừng 550 lao động trên tổng số 545 hộ gia đình thuộc xã Đọi Sơn. Tương truyền năm 986 khi được tin vua Lê Đại Hành sẽ về làng cử hành lễ tịch điền, hai anh em Năng - Bản đã tự tay làm một cái trống thật lớn để đón vua. Tiếng trống vang to như tiếng sấm rền nên dân làng đã suy tôn hai ông là Trạng Sấm.
Ở ấp Nội Hóa 1, xã Bình An, huyện Dĩ An, tỉnh Bình Dương, có một nơi ngày ngày vang lên âm thanh "tùng…tùng…” quen thuộc của nhiều loại trống, đó là xưởng sản xuất của những người thợ làm trống gốc gác từ Đọi Tam vào đây sinh sống.
Cơ sở làm trống của anh Phan Văn Thập nằm sâu trong một con hẻm, diện tích xưởng khoảng 150m2 nằm cạnh nhà ở của gia đình anh Thập, khoảng sân phía trước chất đầy những thớt gỗ mít.
60 người phụ nữ trong đội trống gái có một không hai
Nói về làng Đọi Tam, xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, Hà Nam, nhiều người biết có làng nghề làm trống truyền thống. Nhưng ít người biết rằng Đọi Tam còn nổi danh với một đội trống nữ với những tiết mục độc đáo, những vũ điệu mê say lòng người.
Đọi Tam vốn nổi tiếng với nghề làm trống lâu đời bậc nhất ở Việt Nam. Không chỉ làm trống khéo, trống đẹp, con người Đọi Tam còn giỏi thể hiện những bài trống hay, trong đó nổi tiếng với đội trống nữ - đội trống do các chị em phụ nữ đánh - duy nhất ở nước ta thời điểm hiện tại.
Nói đến nghề làm trống thì phải nói tới thôn Đọi Tam, xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam, làng nghề truyền thống có từ lâu đời, nổi tiếng trong cả nước, làm ra hàng ngàn chiếc trống phục vụ lễ hội Thăng Long.
Ít có ai nghĩ ngay tại xã Hòa Lễ (huyện Krông Bông) lại có nghề trống làng Đọi Tam (huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam); trống của người dân nơi đây không chỉ có mặt tại Dak Lak mà còn đi đến các tỉnh lân cận như Phú Yên, Lâm Đồng, Gia Lai, Dak Nông, thậm chí xuống tận TP. Hồ Chí Minh. Đó là nghề trống của một số hộ dân ở thôn Duy Lễ.
Theo nhiều tài liệu ghi chép, nghiên cứu thì nghề làm trống ở Đọi Tam (xã Ðọi Sơn, huyện Duy Tiên, Hà Nam) có từ hàng ngàn năm nay. Trải qua nhiều thăng trầm của đất nước, nghề làm trống ở đây vẫn được truyền từ đời này qua đời khác.
trống đọi tam
TRỐNG TRƯỢU VANG
Bình đựng rượu vang được sản xuất tại làng trống Đọi Tam.Không thể chỉ trông chờ ở các hợp đồng sản xuất trống, làng trống Đọi Tam đã cho ra đời 2 loại sản phẩm mới phục vụ thị trường. Điều này đã thể hiện sức sáng tạo của các nghệ nhân để tay nghề được rèn giũa nhiều năm của họ không phải bỏ phí.
Đến nay, trải qua hàng nghìn năm, người dân Đọi Tam vẫn lưu giữ và làm giàu thêm vốn nghề truyền thống của tổ tiên. Tháng 10-2004, tỉnh Hà Nam cấp bằng công nhận làng nghề truyền thống tiểu thủ công cho Đọi Tam. Tháng 11-2007, làng được Hiệp hội Làng nghề Việt Nam trao bằng khen "Làng nghề tiêu biểu Việt Nam". Cả hai chiếc trống hội lớn nhất mừng Đại lễ 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, đều do những bàn tay người thợ Đọi Tam tạo tác.
DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN TRỐNG TÂN VIỆT
Địa chỉ : Làng nghề Trống Đọi Tam - Đọi Sơn - Duy Tiên - Hà Nam
Điện Thoại : home 03513.838.741 mobi 0977234398
Văn phòng giao dịch : 200C5 Khu Đô Thị Mới - Đại Kim - Hoàng Mai - Hà Nội
Điện Thoại 0983806917
Anh Phạm Lương Quyết là thợ trống 20 năm nay. Ảnh:B. Nguyên
12 năm qua, cơ sở Quyết Trống tại phường Linh Trung, TX.Long Khánh chuyên sản xuất, chế tạo các loại trống. Chủ cơ sở này là anh Phạm Lương Quyết, xuất thân từ gia đình truyền thống đã 4 đời theo nghề làm trống. Anh Quyết chia sẻ, 3 anh em trai trong nhà hiện đều theo nghề này.
Da trâu càng được nắng, tiếng trống càng vang xa. Quá trình bào da, người thợ phải hết sức khéo léo, nếu miếng da trâu dày hoặc mỏng quá tiếng trống sẽ biến âm. Công đoạn bưng trống là khâu khó nhất. Không chỉ là căng tròn da trâu trên mặt trống rồi dùng đinh tre đóng cố định vào thân trống mà còn đòi hỏi người làm trống có tai thính để thẩm định tiếng trống ăn vào nốt nhạc nào trong dàn trống. Phải là thợ có tay nghề, có khả năng thẩm âm mới đảm trách được khâu này. Khi chiếc trống hoàn thành, một khâu nữa là sơn và trang trí cho trống. Thường phần tang trống được sơn màu đỏ, trên có vẽ các họa tiết tản vân. Mặt trống được khoanh các hình tròn, vẽ các tản vân và hình chim Lạc.
Trống Đọi Tam “made in Bình Định"
Nghệ nhân Lê Ngọc Văn 29 tuổi nhưng đã có gần 20 năm gắn bó với nghề làm trống gia truyền ở làng trống Đọi Tam nổi tiếng. Chừng một năm trước, anh rời quê hương
vào mở cơ sở sản xuất trống Thăng Long tại xã Phước Lộc, huyện Tuy Phước, Bình Định.
Mặc dù đã được chiêm ngưỡng chiếc trống to nhất Việt Nam từ lâu nhưng hôm nay tôi mới có dịp tìm về nơi làm nên chiếc trống đó - làng Đọi Tam, xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, Hà Nam. Làng nằm dưới chân núi Đọi, một trong những ngọn núi có vị thế và cảnh đẹp ở Hà Nam. Hiện nay cả xã có 545 hộ thì có tới 550 người làm trống. Những hình ảnh về làng trống đọi tam phần nào được thể hiện qua các bức ảnh ở trang web
Khi bom rượu vang 'lấn át' trống Đọi Tam
- Nghề làm trống Đọi Tam (Duy Tiên, Hà Nam) đã được lưu truyền hơn nghìn năm nay.Hiện nay, làng trống vẫn
còn đó, nhưng bom rượu vang dần lấn át vị trí độc tôn…
“Phải biết nắm bắt thời cuộc”
Mới đến đầu làng, mặc dù vào tầm 1 giờ trưa nhưng chỗ nào cũng nghe thấy tiếng cưa, tiếng đục đục, đẽo đẽo.
CÁI TRỐNG TRƯỜNG EM
Cái trống trường em
Mùa hè cũng nghỉ
Suốt ba tháng liền
Trống nằm ngẫm
Đánh trống trường năm học mới là ba hồi , mỗi hồi chín tiếng